علت بوی بد دهان چیست؟+ نحوه درمان

تقریباً همه انسان‌ها، هالیتوز یا بوی بد دهان را تجربه کرده و هر از گاهی دچارش شده‌اند. اما متاسفانه این مساله برای برخی از افراد، تبدیل به یک مشکل همیشگی و خجالت آور شده است. حدود 30 درصد از کل جمعیت جهان، گرفتار نوعی بوی بد دهان هستند.

 جای تعجب نیست که قفسه های فروشگاه ها مملو از انواع خمیردندان، آدامس، خوشبو کننده‌های دهان، دهان شویه و سایر محصولات برای مبارزه با بوی بد دهان است.

علت یا علل بوی بد دهان چیست؟

“هالیتوز” اصطلاح پزشکی برای بوی بد دهان است. همه افراد گهگاه دچاربوی بد دهان می‌شوند، به خصوص هنگام بیدار شدن بعد از خواب شبانگاهی یا بعد از خوردن سیر، پیاز، سبزی‌های معطر یا غذاهای سنگین و مفصل. اما بوی بد دهانی که از بین نمی‌رود و دائمی است، یعنی هالیتوز مزمن؛ می‌تواند به این معنی باشد که شخص، یک مشکل بهداشت دهان و دندان جدی دارد.

گاهی بوی بد دهان نشانه یک نقص یا بیماری در قسمت دیگری از بدن انسان است که به عنوان هشدار خود را نشان می‌دهد. بنابراین، یافتن علت اصلی هالیتوز اولین قدم برای درمان این مشکل است.

شایع ترین علت بوی بد دهان چیست؟

شایع ترین علت هالیتوز، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. بدون رعایت بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن، استفاده نخ دندان، بلیچینگ و جرمگیری روتین دندان، مشکلاتی برای سلامت دهان مانند بوی بد وبیماری لثه ایجاد شود. در ادامه قصد داریم به مهم‌ترین علل بوی بد دهان بپردازیم.

خشکی دهان

 بزاق باعث می‎شود که دهان انسان دائما دارای رطوبت باشد. این رطوبت مانع خشکی زبان و دهان و در نتیجه مانع وجود بوی بد در فضای دهان می‌شود. بنابراین اگر در دهان فرد به اندازه کافی بزاق تولید نشود و دهانش دائما خشک باشد، دچار هالیتوز خواهد است که باید جهت درمان به دندانپزشک مراجعه کند.

 مصرف سیگار و دارو

 سیگارکشیدن نیز می تواند باعث خشکی دهان و همچنین خطر ابتلا به بیماری لثه شود. علاوه بر این، مصرف برخی داروها هم ممکن است باعث خشکی و ایجاد بوی بد دهان شود.

سرطان دهان

علائم سرطان دهان زخم هایی است که در دهان ایجاد شده وبهبود نمی‌یابند. وجود این زخم‌ها در دهان، باعث ایجاد درد دهان، مشکل در بلع ، ایجاد توده در گردن و درنتیجه ایجاد بوی بد دهان می‌شوند.

ریفلاکس معده

 ریفلاکس، یک بیماری معده است که در آن اسید یا مایع معده به مری، یا لوله‌هایی که غذا را از دهان به معده می‌برند، نشت و سرایت می‌کند. ریفلاکس معده بیماری شایعی است که باعث بوی بد دهان می‌شود.

سنگ‌ لوزه

 سنگ لوزه که به آن تونسیلولیت نیز گفته می‌شود، توده کوچکی از جرم یا عفونت است که در حفره‌های لوزه ایجاد می‌شود. این سنگ‌ها که معمولا از مواد سختی مانند رسوبات کلسیمی تشکیل شده‌اند، بوی بسیار بدی را در دهان ایجاد می‌کنند و در صورتی که به موقع درمان نشوند، خطراتی را برای سلامتی فرد به همراه دارند.

بیماری لثه

 بیماری لثه یا پریودنتیت، عفونتی است که بافت نرم اطراف دندان‌ها یا همان لثه‌ را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از آنجا که بیماری‌های لثه پیش‌رونده هستند، در صورت عدم رسیدگی و درمان، این وضعیت می‌تواند استخوان‌های فک را از بین ببرد و منجر به لق شدن یا حتی افتادن دندان‌ها شود.

اگر شخص، قرمزی و تورم را اطراف دندان و روی لثه اش مشاهده کرد باید بلافاصله علاوه بر استفاده مسواک و خمیردندان مناسب، جهت جلوگیری از پیشرفت بیماری لثه اقدامات لازم از جمله مراجعه به دندانپزشک را انجام دهد تا از بوی بد دهان نجات پیدا کند.

عفونت گلو یا ریه‌ها

گاهی قسمتی از بافت ریه و یا گلو دچار التهابات ویروسی یا باکتریایی می‌شوند که خلط و ترشحات، مسیر تنفسی را در آن‌هامسدود می‌کنند. این عارضه باعث ایجاد مشکل در تنفس فرد می‌شود، که به آن عفونت ریه یا گلو می‌گویند. این مشکل خود باعث بود بد دهان خواهد شد

بیماری کلیوی

بیماری کلیه که نارسایی کلیه نیز نامیده می شود، به معنی از دست دادن تدریجی عملکرد کلیه است. کلیه‌ها مواد زائد و مایعات اضافی خون را فیلتر و به وسیله ادرار دفع می‌کنند. در صورت پیشرفت، این بیماری می تواند باعث ایجاد خطرناک مایعات، الکترولیت ها و مواد زائد در بدن شود. گاهی بوی بد دهان به طور دائمی نوعی هشدار است که از طرف کلیه ها صادر می‎شود.

سندرم شوگرن

این بیماری خودایمنی می‌تواند به درد عضلانی، خشکی چشم، خشکی پوست و دهانی منجر شود که با هالیتوزمرتبط است و ایجاد کننده بوی بد دهان است.

دیابت

 در بدن بیماران مبتلا به دیابت سطح انسولین پایین است. این کاهش سطح انسولین باعث می‌شود که بدن آن‌ها دیگر نتواند از شکر استفاده کند و به جای آن از مواد چربی تغذیه می‌کند. وقتی که چربی شکسته شود، کتون تولید می‌شود. کتون‌ها به مقدار خیلی زیاد در بدن، سمی هستند و باعث به وجود آمدن تنفس بدبو و ناخوشایند می‌شوند.

درمان بوی بد دهان

چند راه سریع و آسان برای از بین بردن بوی بد دهان وجود دارد.

 ‌مسواک و نخ دندان

 شما باید سعی کنید بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید. حداقل دو بار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید تا بقایای مواد غذایی و پلاک ها از بین بروند .حتما بعد ازاینکه غذایتان را میل کردید، مسواک بزنید. یک مسواک در محل کار و یکی هم در منزل داشته باشید. مسواک خود را هر 2 تا 3 ماه یکبار یا بعد ازهر نوع بیماری تعویض کنید. جرمی که در مسواک های کهنه ماندگار شده است، خود می‌تواند باعث فساد دندان‌ها شود. حداقل یک بار در روز از نخ دندان برای از بین بردن ذرات غذا و پلاک بین دندانی استفاده کنید.

دهانشویه

 دهانشویه به خلاص شدن از شر باکتری‌ها کمک می کند. هرچند که توصیه ما به استفاده از دهانشویه است اما حتی اگر دهانشویه نداشتید، بعد از خوردن غذا، در دهان خود مقداری آب را بچرخانید و خارج کنید که در همین حد هم بسیار مفید است.

پاکسازی زبان

پوششی که به طور معمول روی زبان شما ایجاد می‌شود می‎تواند میزبان باکتری‌های بدبو باشد. برای پاکسازی زبان می‌توانید از لیسه های مخصوص زبان که به طور خاص برای اعمال فشار یکنواخت در سطح زبان طراحی شده اند استفاده کنید. این وسیله زبان را از حضور باکتری‌ها پاکسازی می‌کند. البته شما می‌توانید از فرچه همان مسواکی که مصرف می‌کنید برای پاکسازی زبان بهره ببرید. ضمن اینکه بعضی از مسواک‌ها طوری ساخته شده‌اند که پشتشان یک پاک کننده زبان هم وجود دارد.

آدامس و آبنبات بدون قند

 بعد از غذا به خصوص شام، آدامس بجوید. باکتری های موجود در دهان شما عاشق شکرهستند و از آن برای تولید اسید استفاده می کنند. این کار باعث ساییدگی دندان ها و ایجاد بوی بد دهان می‌شود. جویدن آدامس بدون قند یا مکیدن آب نبات بدون قند می‌تواند تولید بزاق را تحریک و به پاکسازی محیطی ذرات غذا و داروها کمک کند.

دهان خود را مرطوب نگه دارید

همانطور که متوجه شدید، اگر در دهان شما بزاق کافی تولید نشود، ممکن است دچار پوسیدگی دندان و بوی بد دهان شوید. اگر دهانتان خشک است، در طول روز آب فراوان بنوشید. در این مورد هم آدامس و آبنبات بدون قند کاربرد دارد.

زمان مراجعه به دندانپزشک برای درمان بوی بد دهان

اگر بوی بد دهان شدید باشد یا حتی پس از رعایت بهداشت دهان و دندان نیز برطرف نشود، در این صورت لازم است که حتما به دندانپزشک مراجعه شود. دندانپزشک می تواند علت بوی بد دهان را تشخیص دهد و درمان مناسب را توصیه کند.

همانطور که پیش از این گفتیم حتی ممکن است بوی بد دهان به دلیل بیماری و امراضی باشد که در قسمت‌های دیگر بدن و جدای از دهان و دندان وجود دارد. در این صورت پس از مشورت با دندانپزشک، شما را به متخصص گوش و حلق و بینی یا یک پزشک دیگر ارجاع می‎دهند تا با آزامایش و معاینه، علت و مشکل اصلی را پیدا کند.

جمع بندی

* در بیشتر مواقع، بوی بد دهان معمولاً ازفضای داخل دهان نشات می گیرد، جایی که باکتری‌ها همیشه حضور دارند. وقتی غذا می‌خورید، ذرات غذا درلابلای دندان‌هایتان گیر می کند. باکتری ها روی این تکه های غذای رشد می کنند و ترکیبات گوگردی بدبو را آزاد می‌کنند. اسکارد با داشتن بهترین محصولات، می‌تواند بهترین به شما در این زمینه کمک کند.

سوالات متداول